4 سال پیش، همین روزها بود که زمزمه توقیف فیلم «به رنگ ارغوان» در محافل سینمایی و رسانه‌ای پیچید و چند روز بعد در آستانه بیست‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر با نامه‌نگاری‌های سرگشاده میان ابراهیم حاتمی‌کیا سازنده فیلم و وزیر وقت اطلاعات حجت‌الاسلام علی یونسی صورت واقعیت به خود گرفت.

 از آن زمان تا به‌حال سازندگان فیلم به‌ویژه تهیه‌کننده‌اش سیدجمال ساداتیان بارها خواستار صدور مجوز اکران این فیلم از سوی نهادهای مسئول (به‌طور مشخص وزارت اطلاعات) شده‌اند اما هیچگاه پاسخ روشنی دریافت نکرده‌اند. این در حالی است که همواره در مقاطع نزدیک به جشنواره فجر درخواست‌های سازندگان فیلم برای امکان نمایش فیلم در جشنواره افزایش می‌یابد اما مسئولان جشنواره فجر با این استدلال که مشکل فیلم مربوط به نهادهای دیگر است از خود رفع مسئولیت می‌کنند و به این ترتیب هر ساله روند فعلی بدون کوچک‌ترین تغییری ادامه می‌یابد. امسال البته ابراهیم حاتمی‌کیا هم در دفعات مختلف و به بهانه‌های گوناگون موضوع عدم نمایش به رنگ ارغوان را مطرح کرده و خواستار رفع مشکل آن شده است. از جمله در جریان نشست سی سال انقلاب دانشگاه شریف درباره فیلم گفت: «سرنوشت فیلم «به‌رنگ ارغوان» به تصمیم وزارت اطلاعات بستگی دارد و آنها فیلم را نزد خود نگه داشته‌اند اما فکر می‌کنم با سپری شدن 4 سال، از التهاب فیلم سپری شده و به‌خاطر همین، زمان آن فرار رسیده که دوستان وزارت اطلاعات مجوز بدهند تا «به‌رنگ ارغوان» را در جشنواره فیلم فجر شرکت دهیم و صحبت‌هایی هم در این خصوص انجام شده است». اما به‌رغم تمام این اظهارات و امیدواری‌های نسبی، صحبت‌های دیروز جمال ساداتیان تهیه‌کننده فیلم نشان‌دهنده به نتیجه نرسیدن تمام رایزنی‌ها و تلاش‌ها بود.

اما پس از 4 سال علی یونسی وزیر سابق اطلاعات برای نخستین‌بار در گفت‌وگو با فرهنگ آشتی درباره دلایل توقیف فیلم «به رنگ ارغوان» و اتفاقات پیش آمده برای آن در مقطع بهمن ماه 84 توضیحاتی داد. یونسی که اتفاقات مربوط به فیلم «به رنگ ارغوان» در زمان مدیریت او بر وزارت اطلاعات افتاد جز یک‌بار در پاسخ به نامه ابراهیم حاتمی‌کیا درباره مسائل مربوط به این فیلم صحبت نکرده بود. صحبت‌های یونسی درباره «به رنگ ارغوان» بخشی از گفت‌وگوی بلندی است که طی روزهای آینده در روزنامه فرهنگ آشتی منتشر می‌شود.

آقای یونسی مهم‌ترین ایراد فیلم «به رنگ ارغوان» که باعث توقیف و عدم نمایش آن شد چه بود؟

این فیلم توقیف نشد بلکه وزارت اطلاعات با همکاری تهیه کننده فیلم آن‌را خریداری کرد‌. آنچه که در فیلم به نمایش گذاشته شده بود با واقعیت‌های آن زمان وزارت اطلاعات تفاوت داشت. به فرض اگر ماجرایی که در فیلم روایت می‌شد در هر زمان دیگری صحت داشت مطلقاً در دوره ما این‌گونه نبود. سیاست اصلی وزارت اطلاعات در زمان ما سیاست نرم‌افزاری و مردمی بود و این با آنچه که در فیلم سینمایی «به رنگ ارغوان» نمایش داده می‌شد تفاوت فاحشی داشت.

اگر امروز وزیر اطلاعات بودید اجازه اکران فیلم را می‌دادید؟

بازهم نه، آقای حاتمی‌کیا فیلمساز بسیار قابل‌احترامی است و این موضوع چیزی از ارزش‌های ایشان کم نمی‌کند.

یعنی مشکل این فیلم با حذف چند صحنه هم حل نمی‌شد؟

آن زمان من از آقای حاتمی‌کیا خواستم که تغییراتی در فیلم بدهند ولی ایشان به هیچوجه نپذیرفتند و گفتند من فیلم فرمایشی نمی‌سازم. البته در این ماجراها ایشان بسیار مسئولانه و درست با قضیه برخورد کردند.

 سینمای ما